Om de zoveel tijd insuline toedienen en verder nergens meer naar omkijken, omdat de insuline zélf nadenkt. Sciencefiction? Misschien binnen een paar jaar werkelijkheid!
Stel je voor dat je maar af en toe insuline hoeft te spuiten, bijvoorbeeld eens per maand. Insuline die ongebruikt in je lichaam blijft zitten, en die zelf weet wanneer hij actief moet worden. ‘Slimme’ insuline dus, vanuit het Engelse smart insulin of glucose responsive insulin (GRI).
Onderzoekers werken hard aan de ontwikkeling van slimme insuline, gefinancierd door JDRF International. Slimme insuline moet een eind maken aan het vele meten en prikken, en voorkomt hypo’s en hypers. Maar hoe verhoog je het IQ van insuline?
Aan-uitschakelaar
Er zijn verschillende manieren om insuline slim te maken. En eigenlijk hoeft de insuline zelf niet na te denken, en zijn vooral de manieren slim. De ‘slimheid’ van insuline hangt helemaal af van een soort aan-uitschakelaar voor de insuline.
Slimme capsule
Een aan-uitschakelaar voor insuline maak je bijvoorbeeld door de insuline in een capsule te stoppen waaruit hij pas vrijkomt als dat nodig is. De capsule meet in het bloed hoeveel glucose erin zit en laat de juiste hoeveelheid insuline naar buiten.
Hoe meet een capsule glucose in het bloed? Dat kan door moleculen in de capsulewand die zich graag verbinden met glucose. Daardoor veranderen ze van vorm, waardoor de capsulewand tijdelijk verzwakt en insuline doorlaat. Bij lagere bloedsuikers krijgt het molecuul zijn oorspronkelijke vorm terug, waardoor de capsule weer dicht zit.
Toevoeging aan insuline
Een andere manier om een aan-uitschakelaar in te bouwen in insuline, is een stof toevoegen aan de insuline. Een zogeheten proteïnebinding houdt de insuline inactief wanneer de bloedsuikerspiegel normaal is. Op het moment dat de bloedsuikerspiegel stijgt, laat de proteïnebinding los en gaat de insuline zijn werk doen.
Insuline laten meeliften
Dit jaar is nog een andere manier bedacht om insuline slim te maken. In het lab binden wetenschappers insuline aan het eiwit glucosamine, een afgeleide van glucose. Die combinatie hangen ze vervolgens aan rode bloedcellen, aan het deel van de cel dat glucose aantrekt.
De met insuline beladen rode bloedcellen gaan het lichaam in. De insuline is dan meegelift met de rode bloedcellen, maar zit daar nog stevig aan vast en doet nog niets.
Als er veel glucosemoleculen in het bloed zijn, dan verdringen die de glucosamine-insuline op de rode bloedcellen. Ze pikken als het ware de plek in. De insuline is nu vrijgekomen in het bloed en gaat daar zijn werk doen.
Wanneer is er slimme insuline?
Voordat de slimme insuline op de markt kan komen, zijn er nog meer uitdagingen. Zoals:
- Hoe precies en pijnloos toedienen en hoe vaak: eens per week? Per maand?
- Een goede biologische afbreekbare en veilige verpakking voor de insuline.
- Nog weer andere en betere trucjes om insuline zelf te laten reageren op glucose, waaronder met glucosegevoelige nanodeeltjes.
Voor een deel zijn de methodes voor slimme insuline al voorzichtig getest met mensen, en deels alleen nog maar met muizen. Het is nog niet te zeggen wanneer de slimme insuline er echt komt.
Wedstrijd
Wetenschappers werken aan slimme insuline met financiering door JDRF International. Die organisatie schreef in 2011 hiervoor een soort wedstrijd uit voor wetenschappers, de JDRF Glucose Responsive Insulin Grand Challenge Prize, met als prijs 100.000 dollar voor het onderzoek.
Sindsdien zijn verschillende bedrijven en universiteiten in en buiten Amerika aangesloten bij dit enorme project, waaronder Merck, Sanofi en MIT, en moeten enkele miljoenen dollars het ontwikkeltraject een boost geven.
Het duurt nog even voor slimme insuline er is. Maar al dat werk is de moeite waard want de voordelen zijn enorm: je hoeft er niet bij na te denken, je hebt een betere regulatie en daardoor minder kans op complicaties. Een andere methode om ook slim insuline toe te dienen, is het transplanteren van verpakte (nieuwe) cellen die insuline maken, waaraan in Nederland wordt gewerkt.
Vragen over dit onderzoek?
Maak eenvoudig in 1 minuut een account aan en stel je vraag onder dit artikel!